مدیران فرهنگی بر رشد ادبیات کودک تاثیر می گذارند
دبیر شورای کتاب کودک در مراسم رونمایی از کتاب های طوطی گفت: مدیران فرهنگی بر رشد ادبیات کودک تاثیر می گذارند و اگر با ادبیات جهان و ایران آشنا باشند، موجب بالندگی این نوع ادبیات می شوند.
به نقل از روابط عمومی شهر کتاب مرکزی، مراسم رونمایی از کتاب های طوطی، واحد کودک و نوجوان انتشارات فاطمی، عصر دیروز ۲۰ آذرماه برگزار شد.
ایرج ضرغام، مدیر موسسه فاطمی به عنوان نخستین میهمان در این مراسم شرکت کرد و گفت: حضور علاقه مندان در این مراسم نشان دهنده این است که در راهی را که آن را آغاز کرده‌ایم، تنها نیستیم و از حمایت‌های‌تان سپاسگذاریم، به خصوص که مشکلات بسیار زیادی در مسیر ناشران و چاپ و انتشار کتاب‌ها وجود دارد و برطرف شدن این مسائل تنها با حمایت و همکاری و همراهی همه ما میسر می‌شود.
وی درباره رسالت کتاب‌های طوطی اظهار داشت: قرار است که طوطی برای بچه‌ها از گونه‌های مختلف و موضوعات گوناگون قصه بگوید؛ از ادبیات معاصر و کهن و عامیانه و برای تمام گروه‌های سنی در تمام شکل‌ها و فرم‌های جذاب.
وی افزود: قرار است که طوطی، با کمک و حمایت نویسندگان برجسته کتاب‌هایی بنویسد که نمونه‌های خوبی را که قبلا نبوده است، منتشر کند و در کنار آن، ادبیات ایران را به کشورهایی غیر از ایران هم ببرد و قصه‌های فارسی را به زبان‌های دیگر ترجمه کنیم. از سوی دیگر، این اجازه قانونی را داریم که کتاب‌های ترجمه شده را به کشورهای دیگر هم ببریم و توزیع کنیم.
مدیر موسسه فاطمی در بخش دیگری از سخنانش گفت: ادبیات، وسیله‌ای برای نزدیکی فرهنگ‌ها و دوستی بین کشورهاست و طوطی این وظیفه را دارد که الگوهای جدیدی وارد بازار کتاب کند و البته انجام این کار، به مقدماتی نیاز دارد مثل پایبندی به اصول نشر بین‌الملل به عنوان مثال ما خودمان را متعهد کرده‌ایم که به تمام قوانین بین‌المللی درخصوص مولف و تصویرگر عمل کنیم و قراردادهای استاندارد با نویسندگان و پدیدآورندگان و تصویرگران امضا کنیم. به این معنا که اگر ناشر بخواهد از متن یا تصاویر کتاب به شکل پوستر یا هر وسیله دیگری استفاده کند که درآمدزایی داشته باشد، باید تمام هزینه‌های آن را به صاحب اثر بپردازد.
وی ادامه داد: طوطی، مهمان جدید نشر کودک ایران است اما سابقه نشر کتاب کودک در انتشارات فاطمی به سال ۶۱ برمی‌گردد، زمانی که ایرج جهانشاهی مسئول این بخش بودند. و نکته جالب اینکه قصه‌های من و بابام از زمانی که در سال ۶۱ به شکل سیاه و سفید منتشر شد تاکنون بیش از ۵۰ بار منتشر شده است بدون اینکه هیچ نوع تبلیغ ویژه‌ای برای آن صورت بگیرد.
ضرغام اضافه کرد: جالب‌تر اینکه طی یک ماه گذشته که نسخه‌های رنگی آن منتشر شده نیز با تیراژ ۵ هزار نسخه به چاپ دوم رسیده است!
او درباره روند رنگی شدن این کتاب‌ها هم گفت: مدت‌ها بود که صحبت تغییر کتاب‌های من و بابام و انتشار آن با شکل و فرم متفاوت‌تری در انتشارات فاطمی مطرح بود به همین دلیل با ناشر آلمانی وارد مذاکره شدیم اما آنها تا مدت‌ها به شدت مخالف بودند و می‌خواستند با همان سابق منتشر شود. وقتی دلایل ما را شنیدند که نسل جدید انتظارات و توقعات جدیدی دارد و سلایقش با سلایق نسل ۷۰ سال قبل متفاوت است، با اکراه پذیرفتند که ما این کار را در ایران انجام دهیم. پس از مدتی، خودشان هم این را پذیرفتند و به ما اعلام کردند که کتاب‌ها را در آلمان هم به صورت رنگی منتشر کنند اما از آنجاکه کار ما در ایران برای انتخاب مدیر هنری‌ای که این کار را انجام دهد، طول کشید، انتشار نسخه‌های رنگی در ایران و آلمان همزمان شد.
نوش آفرین انصاری، دبیر شورای کتاب کودک دیگر مهمانی بود که در این مراسم حضور داشت و گفت: وقتی درباره کتاب کودک صحبت می‌کنیم، بهتر است بین انواع آن تفکیک قائل شویم. از میان کتاب‌های درسی، کمک درسی، ادبیات کودکان و دیگرکتاب‌ها، شورای کتاب کودک تنها به ادبیات کودکان و نوجوانان علاقه دارد و به دنبال آن است که چگونه و با چه روش‌هایی آن را در ایران توسعه دهد.
وی ادامه داد: اطلاعی ندارم که آیا پژوهشی درباره تاثیر مدیران فرهنگی بر روند توسعه ادبیات کودک و نوجوان انجام شده یا نه اما به نظر من داشتن مدیران فرهنگی که به ادبیات ایران و جهان مسلط باشند، مهم است و پیشرفت ادبیات کودک به حضور چنین افرادی نیاز دارد.
انصاری با بیان اینکه قصه‌های من و بابام در ایران بومی‌سازی شده است، گفت: این کتاب، یک اثر بدون متن است و اگرچه امروزه، ادبیات کودکان بدون متن پذیرفتنی است اما سابقا این طور نبود. حتی یادم هست آقای جهانشاهی به من گفتند که کتاب بدون متن در ایران وجود ندارد اما من مخالفت کردم و گفتم چرا به بچه‌ها اجازه نمی‌دهید ذهن‌شان را بپرورانند و خودشان داستان بگویند؟ به هرحال انتشارات فاطمی هم برای کتاب‌ها متن نوشت و هم آن را رنگی کرد! کاری که من دوست نداشتم.
وی همچنین گفت: یادم می‌آید مرحوم محسن باقرزاده در شورای کتاب کودک به من گفتند که می‌خواهند در انتشارات طوس، بخش کودک و نوجوان راه‌اندازی کنند و از ما برای این امر کمک خواستند، من هم از خانم قزل ایاغ خواهش کردم که با آنها همکاری کند ولی نتیجه بسیار بدی داشت و اساسا کار اشتباهی بود چون وظیفه شورای کتاب کودک چیز دیگری بوده و هست.
انصاری ادامه داد: به همین دلیل بود که وقتی آقای ضرغام از من خواستند در این زمینه به انتشارات فاطمی کمک کنم، قبول نکردم و گفتم من در این کارها دخالت نمی‌کنم و کسی را هم معرفی نمی‌کنم چون اعضای شورا، آدم‌های حساس و اخلاق مداری هستند و نمی‌خواهم برای کسی مشکل ایجاد شود. دو سال بعد هم که آقای ضرغام به من گفتند با خانم سحر ترهنده برای این منظور همکاری می‌کنند، بسیار تعجب کردم چراکه در ذهن ناشران باید تغییرات زیادی ایجاد شود تا دید ملی و بین‌المللی پیدا کنند.
وی همچنین گفت: بدون شک با ترجمه، جهان از ادبیات ایران سود خواهد برد و تاثیر ایران بر جهان نباید دست کم گرفته شود. از سوی دیگر امیدوارم این کتاب‌های جلد سخت با جلد نرم هم وارد بازار شود و قیمت آن پایین بیاید تا همه بتوانند این کتاب‌ها را تهیه کنند.
ایران گرگین، سرویراستار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان نیز شرکت در این مراسم حضور داشت و درباره ایرج جهانشاهی گفت: او کمتر درباره خود سخن گفته و چیزی درباره زندگی خصوصی و کارهایش ننوشته است؛ به خصوص که مصاحبه با افراد سرشناس و کثرت رسانه‌ها در آن زمان به گستردگی و وسعت امروز نبود، به همین دلیل هم هست که همواره از من می‌خواهند به عنوان همکار سابقش درباره زمان حیاتش صحبت کنم.
وی ادامه داد: جهانشاهی از سال ۲۸ تا ۳۸ به عنوان معلم، مدیر و ناظم در تنها دبیرستان مسجد سلیمان کار می‌کرد و بعد از آن، کارهای خبرنگاری و گزارش‌نویسی و ویراستاری انجام داد. او کمی بعد به حزب ایران و نهضت ملی شدن صنعت نفت پیوست و با این حال، همواره تا پایان عمرش انسان‌دوست بود و بدون هیچ گرایش سیاسی کار و فعالیت می‌کرد.
گرگین همچنین گفت: او در سال ۴۳ اداره‌ای در وزارت آموزش و پرورش تاسیس کرد که ویژه نوسوادان بود و بعدها به انتشار مجلات پیک دست زد و تمام اعضای تیم را با وسواس زیادی انتخاب کرد، کسانی همچون فردوس وزیری، سعادت و دکتر حسن مرندی. او عقیده داشت که ساختار مجلات پیک باید به گونه‌ای باشد که همه کودکان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و بتوانند از آن بهره ببرند. به همین دلیل هم بر تمام مراحل تهیه مجله نظارت می‌کرد.
سحر ترهنده، مسئول بخش کودک انتشارات فاطمی نیز در پایان این مراسم اظهار داشت: کتاب‌های طوطی بر اساس استانداردهای شورای کتاب کودک منتشر می‌شود و تمام آموزه‌ها و زحماتی که خانم میرهادی و آقای جهانشاهی پایه‌گذاری کردند.
وی ادامه داد: بنای ما این است که به کیفیت کتاب‌ها توجه کنیم و تعداد و کمیت را در نظر نگیریم، بلکه کتاب‌هایی را روانه بازار کنیم که برای بچه‌ها مفید است و به این وسیله، سلیقه ادبی و هنری بچه‌ها را رشد و ارتقا دهیم. به علاوه قصد داریم هم استعدادهای جوان‌تر کشور را کشف کنیم و هم راهی به بازارهای جهانی پیدا کنیم.
در پایان این مراسم، جشن امضای هشت کتابی که در بخش کودک و نوجوان نشر فاطمی منتشر شده است، برگزار شد.
منبع: خبرگزاری مهر
